Toen Lisa met Dmitri trouwde, voelde ik me ontzettend blij. Ik herinner me nog goed dat ze hem de eerste keer bij ons thuis bracht en vol enthousiasme over hem vertelde: “Mama, kun je het geloven? Hij is slechts 23 jaar, maar al een succesvolle zakenman! Zijn vader werkt bij de overheid en zijn moeder heeft een winkeltje.”
Ik probeerde haar te vertellen dat zulke details niet het belangrijkste zijn: “Lieve dochter, dat is niet wat telt.”
Lisa vond altijd dat ze niet goed genoeg was voor Dmitri, ondanks dat ze zeer intelligent was. Ze was de beste van haar klas, behaalde haar diploma met lof, en studeerde muziek en dans. Ons gezin had alles wat we nodig hadden; armoede was voor ons geen issue. Daarom wilde ik haar overtuigen dat zij evenveel waard was als Dmitri en dat hij gelukkig moest zijn met zo’n vrouw.
Uiteindelijk trouwden ze en trokken ze in bij Dmitri.
Op een gegeven moment werden ze grootouders. Hoewel Lisa nooit klaagde, merkte ik dat er spanningen waren in hun gezin. Dmitri was stellig tegen het werken van Lisa. Volgens hem hoorde haar plek thuis te zijn, bij de kinderen, en zich enkel met het huishouden bezig te houden. Naar vrienden of naar mij toe gaan was niet toegestaan.
Alleen wanneer Dmitri aan het werk was, kon Lisa voor een kort moment bij mij langskomen, stiekem en in stilte. “Heb je thuis echt niets te doen?” berispte Dmitri haar dan. Hoewel hij zeker geen slecht mens was, voelde Lisa zich soms gevangen. Dmitri zorgde goed voor haar, maar zij ging nooit uit of naar feestjes; ze kwam alleen op bezoek voor een kopje thee. Ik ben 68 jaar en voel me sinds het overlijden van mijn man erg alleen.
Lisa sprak dat aan en probeerde vaker langs te komen. Toch fluisterde ze soms ‘Mama, nu niet, Dima is thuis’ wanneer ik haar ’s avonds belde. Dat begreep ik niet – stond Dmitri haar zelfs niet toe om met mij te spreken?
Onlangs kwam Lisa plotseling bij mij langs. Toen ging de telefoon. “Waar ben je?” vroeg Dmitri scherp. “Ik ben bij mama,” antwoordde ze. “Waarom?” vroeg hij streng. “Om te zien hoe het met haar gaat.”
“Blijf daar niet langer dan tien minuten!” klonk het. Ik kon mijn oren niet geloven, maar Lisa stemde toe. Precies tien minuten later rende ze terug uit angst dat Dmitri zou merken dat ze later was. Die avond kon ik mijn tranen niet bedwingen.
De volgende dag besloot ik Dmitri persoonlijk te spreken. Toen ik aankwam, was hij verbaasd; onverwachte bezoeken waren niet zijn voorkeur.
“Mama, is er iets aan de hand?” vroeg Lisa. “Ik wil met Dmitri praten,” antwoordde ik. “Ja, ik luister,” zei Dmitri, terwijl hij moeite deed zijn ergernis te verbergen.
Ik vroeg hem recht voor z’n raap: “Waarom laat je Lisa niet met mij praten?”
“Ik heb niets tegen contact, ik vind het alleen tijdverspilling,” zei Dmitri koel. “Is Lisa een gevangene in jouw huis?” kon ik bijna niet contoleren.
“Nee, maar we zijn een gezin met regels,” repliceerde mijn schoonzoon kalm.
“Heb je enig idee wat er gebeurt als je kinderen volwassen zijn en geen minuut aan je besteden?”
Ik probeerde mijn gevoel te verwoorden, maar het leek tevergeefs. Wat me extra trof, was Lisa’s reactie; ze was gekwetst omdat ik met Dmitri had gesproken. Nu weet ik niet hoe ik verder moet. Ik vrees dat mijn dochter gevangen zit. Moet ik machteloos toekijken?
Belangrijk inzicht: Soms kunnen de onzichtbare ketens binnen familieverbanden erg zwaar wegen, zelfs als aan de buitenkant alles lijkt te kloppen.
Deze situatie laat zien hoe belangrijk het is om grenzen te herkennen en te zorgen voor een gezonde communicatie, zelfs binnen nauwe relaties.
Het blijft essentieel voor iedereen om zich gewaardeerd en vrij te voelen, vooral binnen het gezin.