Z wiekiem nasze możliwości fizyczne i poznawcze ulegają osłabieniu, co nie pozostaje bez wpływu na sposób, w jaki prowadzimy samochód. To z kolei może rodzić poważne zagrożenia na drodze. Choć obecnie weryfikacja zdolności do prowadzenia pojazdu przez osoby starsze nie jest obowiązkowa, wielu ekspertów podkreśla, jak ważne byłoby jej wprowadzenie – szczególnie w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa wszystkich uczestników ruchu.
Niedawny wypadek drogowy w La Rochelle wstrząsnął opinią publiczną. W środowe popołudnie, na skrzyżowaniu w centrum miasta, 83-letni kierowca potrącił grupę dzieci jadących na rowerach z lokalnego ośrodka rekreacyjnego. Siedem osób zostało rannych, w tym trzy poważnie. Świadkowie twierdzą, że starsza kobieta poruszała się po niewłaściwej stronie jezdni. Trwa dochodzenie.
W debacie publicznej temat odpowiedzialności za kierownicą stale powraca – zarówno w odniesieniu do bardzo młodych, jak i do najstarszych kierowców. Choć w ubiegłym roku minimalny wiek uzyskania prawa jazdy został obniżony do 17 lat, kwestia ograniczeń dla seniorów nadal pozostaje otwarta. Mimo licznych wypadków z ich udziałem, nie widać jednak woli politycznej do wprowadzenia obowiązkowych badań kontrolnych.
Latem ubiegłego roku pojawiła się propozycja nowej ustawy, zakładającej regularne badania medyczne dla kierowców-seniorów. Miałoby to zagwarantować im prawo do bezpiecznego prowadzenia samochodu przez całe życie. Jednak już jesienią minister transportu Clément Beaune stanowczo odrzucił tę ideę, twierdząc, że nie ma potrzeby „odbierać ludziom prawa jazdy ze względu na wiek”.
Tymczasem dane Road Safety nie pozostawiają złudzeń – kierowcy powyżej 75. roku życia powodują tyle samo wypadków co młodzi w wieku 18–24 lat. Z wiekiem zmniejsza się refleks, pogarsza wzrok i słuch, a zdolność oceny sytuacji na drodze często bywa zaburzona. Do tego dochodzą leki, które dodatkowo mogą wpływać na koncentrację i czas reakcji.
Obecne przepisy we Francji nie przewidują obowiązkowych testów dla starszych kierowców. Z wyjątkiem sytuacji, gdy prowadzi się pojazdy powyżej 3,5 tony, nie ma przepisów regulujących okresowe badania lekarskie dla seniorów za kierownicą.
Mimo to, możliwe jest skorzystanie z dobrowolnych testów oceniających zdolności do prowadzenia pojazdu – zarówno sensoryczne, jak i psychomotoryczne. W razie niepokoju, sami seniorzy lub ich bliscy mogą skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu, który podejmie decyzję o ewentualnych ograniczeniach, np. zakazie jazdy po zmroku, konieczności stosowania automatycznej skrzyni biegów lub modyfikacjach pojazdu.
Zachęca się również do udziału w jednodniowych kursach odświeżających, które pozwalają przypomnieć sobie aktualne przepisy ruchu drogowego oraz umożliwiają ocenę stylu jazdy przez doświadczonego instruktora.
W wielu regionach organizowane są warsztaty i prelekcje dla osób starszych, poświęcone bezpieczeństwu na drodze. Uczestnicy dowiadują się m.in. jak dostosować samochód do swoich potrzeb, jak bezpiecznie reagować w sytuacjach kryzysowych, a także jak zachować czujność mimo upływu lat.
W obliczu starzejącego się społeczeństwa warto zastanowić się, jak skutecznie zadbać o bezpieczeństwo seniorów na drogach – bez odbierania im samodzielności, ale z troską o ich zdrowie i życie innych.